Kış aylarının tesirini göstermesiyle birlikte grip ve üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında artış hastanelerin acil servislerinde yoğunluğa neden oldu. Uzmanlar, bilhassa düşük aşılama oranlarının influenza hadiselerinde artışa neden olduğunu söylüyor.

Sadece ülkemizde değil Avrupa genelinde de artan hadiseler hastanelerde yoğunluğa neden oluyor.

Fransa ve İspanya’daki hastaneler, influenza B’nin baskın olduğu müracaatların arttığını bildirdi. Avrupa Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi’nin dataları (CDC) grip ve RSV olaylarının referans bedellerin üzerinde olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, risk kümelerinin maske kullanması ve grip aşısı yaptırmasının ehemmiyetine dikkat çekiyor.

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı İftihar Köksal, içinde bulunduğumuz günlerde grip (influenza) ve soğuk algınlığı hadiselerinde salgın olarak tabir edebileceğimiz önemli bir artış olduğunu, yaklaşık son bir aydır hem çocuk hastalarda hem de erişkin hastalarda hadise sayılarındaki artışın önümüzdeki günlerde de devam edecek üzere göründüğünü söyledi.

Covid-19 hadiseleri, viral teneffüs yolu virüslerinde ise şimdilik önemli bir artış olmadığını, olayların %98’ini grip hadiseleri oluştururken, %2’sini öteki etkenlerin oluşturduğunu belirten Köksal, hastalığın en ağır seyrettiği kişler ortasında hamileler ve ileri yaş, kronik hastalığı olanların olduğunu söyledi.

Peki İnfluenza olaylarında paniğe neden olacak bir durum var mı?
Geçtiğimiz yıllarla kıyasla bu yıl hadiseler daha mı çok arttı?
İnfluenza neden bu kadar sıkıntı düzgünleşiyor? 
Grip aşısı olanlar daha mı kolay atlatıyor?
Zatürreye çevirir mi?
İlaç kullanmadan uygunlaşmak mümkün mü?

İşte 12 soruda pek çok insanı yatağa seren İnfluenza hakkında bilmemiz gerekenler…

1- Bu yıl influenza hadiseleri artış gösterdi mi? Aciller ve hastanelerde durum ne?

Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Gültekin Akyol, influenza hadiselerinde bu yıl son yıllara kıyasla bir artış olduğunu, COVID-19 pandemisi sırasında maske, toplumsal ara üzere alınan tedbirler nedeniyle influenza yayılımının çok düşük düzeyde kaldığını, fakat tedbirler kaldırınca ve bağışıklık sistemleri enfeksiyonlara daha az ‘alışık’ hale gelince, influenzanın yayılımının daha kolay olduğunu söyledi. “İşte bu artışların yükünü şu an acil servisler ve hastaneler taşıyor.” diyen Akyol, bilhassa pediatri servislerindeki yoğunluğun artışına dikkat çekti.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Prof. Dr. Alper Şener, üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında son 2 ay içinde yarı yarıya artış olduğuna dikkati çekip, “Hem İnfluenza A ve B hem de insan metapnömovirüsü dediğimiz yaygın akciğer iltihabına sebep olabilen viral tabloyla karşı karşıyayız” dedi.

Kaynak: DHA

İLK 48 SAAT ÖNEMLİ

2- Kendini hasta hisseden kişi ne yapmalı?

Özellikle yüksek ateşle seyreden hastalar ve risk kümesindeki şahısların, belirtilerin birinci 48 saati içinde bir sıhhat kuruluşuna başvurmasının teşhis ve aktif tedavi için çok kıymetli olduğunun altını çizen Köksal, influenzaya yönelik spesifik tedavilerin erken başlanabilmesi için bu müddete dikkat etmenin çok kıymetli olduğunu fakat ağrı kesici ve ateş düşürücülerin dahi doktor kontrolünde alınması gerektiğini tabir etti. Hastalık sırasında bol sıvı alınması, sağlıklı beslenmek ve istirahat etmenin kıymetine değinen Köksal, vitaminlerin bir faydasının olmadığı, bunu  birçok çalışmada ortaya konulduğunu kelamlarına ekledi.

3- Covid -19 salgını vaktinde grip hadiseleri neden daha az yaşanıyordu?

Köksal, Covid-19 salgını sırasında grip hadiselerinin çok az görülmesinin en değerli nedeninin maske kullanmak ve toplumsal uzaklığa dikkat etmek olduğunu, günümüzde ise maskenin terkedilmiş olması, toplumsal uzaklığa dikkat edilmemesinin teneffüs yolu enfeksiyonlarının ve grip olaylarındaki artışın en değerli nedeni olduğunu söz etti.

4- İnfluenza hadiselerin arttığı bu günlerde toplu yerlerde maske takmaya geri dönmeli miyiz?

Gültekin Akyol, toplu yerlerde maske kullanımının tekrar kıymet kazanması gerektiğini, bilhassa kapalı ve kalabalık ortamlarda maske takmanın influenza üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarının yayılmasını engellemede tesirli bir formül olduğunu ve bunun yalnızca bizi değil, etrafımızdakileri de koruyan bir tedbir olduğunun altını çizdi.

TAM GÜZELLEŞTİM DERKEN TEKRAR YATAĞA DÜŞÜRÜYOR

5- Bu hastalık neden bu kadar sıkıntı güzelleşiyor? Bir hafta geçiyor ‘tam iyileştim’ derken birebir semptomlar tekrar neden başlıyor?

İnfluenzanın bağışıklık sistemini ağır halde etkilediğini ve güzelleşme sürecinin ferdî faktörlere bağlı olarak uzayabildiğini söyleyen Akyol, tekrar eden semptomların muhtemel birkaç nedenini açıkladı:

• Tam güzelleşmeden fizikî aktiviteye yahut iş yoğunluğuna geri dönmek

• Bağışıklık sisteminin tam toparlanamaması

• Bedenin virüs sonrası periyotta enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelmesi

6- Gribin zatürreye çevirme ihtimaline karşı nasıl tedbir alınabilir?

Gültekin Akyol, zatürreye karşı tedbir almak için yeterli derecede dinlenme, istikrarlı beslenmeli, sıvı alımına dikkat etmenin kıymetli olduğunu, bağışıklık sistemini destekleyen C vitamini, çinko üzere desteklerin alınabileceğini, Risk kümesinde yer alan 65 yaş üstü ve kronik hastalıkları bulunanların zatürre ve grip aşılarını ihmal etmemeleri gerektiğini söyledi ve zatürreyi düşündüren belirtileri şöyle sıraladı:

– Uzun süren yüksek ateş

– Şiddetli ve geçmeyen öksürük

– Nefes darlığı

– Göğüs ağrısı

– Genel durum bozukluğu (aşırı halsizlik, şuur bulanıklığı)

7- Aşı olanlar neden daha kolay atlatıyor?

Maalesef ağır seyreden hadiselerin grip aşılarını yaptırmamış şahıslar olduğunun altını çizen Köksal, mevsimsel grip aşısının esirgeyici olduğunu, aşılı bireylerin hastalık bulaşsa dahi hastalığı ya geçirmediklerini ya da hafif geçirdiklerini ehemmiyetle vurguladı.

Gültekin Akyol da grip aşısının, bağışıklık sistemini virüse karşı hazırlıklı hale getirdiğini, aşı olmayan şahısların hastalığı daha ağır geçirme ihtimalinin, bağışıklık sisteminin virüse karşılık verme haline bağlı olduğunu lakin genetik faktörler, yaş, eşlik eden hastalıklar ve bağışıklık sistemi üzere kişisel farkların da süreci etkilediğini belirtti.

8- İnfluenza ile influenzanın A (H1N1) farkı ne? Tedavisi birebir halde mi yapılıyor?

Akyol, bu sorumuza şöyle cevap verdi:

“İnfluenza, teneffüs yollarını etkileyen bir virüs ailesidir. İnfluenza A ve B, insanlarda sık hastalığa yol açar. İnfluenza A (H1N1), influenza A’nın bir alt tipidir ve halk ortasında “domuz gribi” olarak bilinir. Aslında tedavi prensipleri benzeridir, antiviral ilaçlar ve semptomatik tedavi uygulanır. Lakin alt tipin salgın özelliklerine nazaran tedaviye ek yaklaşımlar gerekebilir.”

İLAÇLA 1 HAFTADA İLAÇSIZ 7 GÜNDE İYİLEŞ

9- Halk ortasında, “İlaç içmezsen çok yatarsın” üzere bir fikir var. Bu yanlışsız mu?

Akyol, bu sorumuza halk ortasında kullanılan tam karşıtı bir söyle cevap verdi:“Aslında halk ortasındaki diğer bir telaffuz tam olarak bu durumu anlatıyor. İlaç ile 1 haftada güzelleşir ilaçsız dinlenerek 7 günde. Her hastada ilaç kullanmak her vakit gerekli değildir. En yakın tabibe müracaat ondan takviye almak en doğrusu olacaktır.”

HASTALIĞIN SÜRESİİNİ KISALTABİLİR

10- Antiviral ilaçlar hami olarak kullanılmalı mı?

“Bağışıklık sisteminiz güçlü olduğu sürece ilaçsız uygunlaşmak mümkün.” diyen Gültekin Akyol, antiviral ilaçların hastalığın müddetini kısaltabileceğini ve komplikasyonları azaltabileceğini söyledi bu ilaçların fonksiyonu hakkında bilgi verdi:

“Bu ilaçlar bilhassa risk grubundakiler için önerilir. İlaç kullanmasanız bile dinlenme, sıvı alımı ve yanlışsız beslenme güzelleşme sürecini hızlandırır. Antiviral ilaçlar, grip virüsünün bedende çoğalmasını mahzurlar. Virüsün hücrelere tutunmasını ve yayılmasını bloke ederek hastalığın mühletini kısaltabilir ve komplikasyon riskini azaltabilir. Lakin bu ilaçların tesirli olabilmesi için ekseriyetle hastalığın birinci 48 saatinde başlanması gerekir.”

Bazı tabiplerin, risk kümesinde olan şahıslarda (örneğin: yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf bireyler, kronik hastalıkları olanlar) ya da hasta bir bireyle yakın temasta bulunmuş bireylerde antiviral ilaçların kısa müddetli esirgeyici kullanımını önerebildiğini söyleyen Akyol, bu ilaçların rastgele yahut denetimsiz bir biçimde kullanımının kelam konusu olmadığını ilaçların yanlış yahut gereksiz kullanımının yan tesirlere ve direnç gelişimine neden olabileceğini ehemmiyetle vurguladı.

11- Pekala ya antibiyotikler işe yarıyor mu?

Prof. Dr. İftihar Köksal, antibiyotiklerin influenzaya hiç tesiri olmadığını ve gereksiz antibiyotik kullanmanın bedenin hami mikroplarını olumsuz etkileyeceğini söz etti.

12- Mevte kadar giden önemli olaylara neden olma riski var mı?

Gribin soğuk algınlığı yani nezleden farklı bir hastalık olduğunu, bronşit ve zatüreye ve ona bağlı olarak teneffüs yetmezliğine, hatta vefata dahi yol açabileceğini vurgulayan  Prof. Dr. İftihar Köksal, 40 dereceyi aşan yüksek ateş, kuru öksürük, yaygın kas eklem ağrıları, baş ağrısı,halsizlik, iştahsızlık en değerli belirtileri olduğunu, kuluçka mühletinin ortalama 48 saat olup 1-4 gün ortasında değişebildiğini kelamlarına ekledi.