ABD Başkanı Donald Trump, bir kere daha Filistinlileri Gazze’den çıkarmaktan bahsetti; Mısır’ın ve Ürdün’ün de bunu kabul edeceğini argüman etti. “Filistinliler şiddetin olmadığı bir yerde daha uygun durumda olurlar” diyen ABD lideri, “(Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el) Sisi Filistinlilerin bir kısmını alır. Sisi’ye çok yardım ettik, eminim o da bize yardım eder. Ürdün Hükümdarı da bunu yapar” tabirlerini kullandı.
‘NETANYAHU İLE GÖRÜŞECEĞİM’
Cumartesi günü yaptığı açıklamada Ürdün ve Mısır’ın Gazzelileri mülteci olarak kabul etmesi gerektiğini söyleyen Trump, Başkanlık uçağında gazetecilerin sorularını yanıtlarken Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sisi ile Ürdün Hükümdarı Abdullah ile mevzuyu görüştüğünü belirtti. “Gazze Şeridi’ne baktığınızda, uzun yıllardır cehennem üzere… O bölgede tarihte çeşitli medeniyetler oldu. Şiddet artık başlamadı, binlerce yıl evvel başladı. İnsanları çok daha inançlı, tahminen çok daha âlâ ve çok daha rahat bölgelerde yaşatabilirsiniz” dedi. Görüşmeleri sırasında Sisi’nin kendisine Ortadoğu’da barış istediğini söylediğini belirten Trump, “Keşke Sisi birazını alsa. Onlara çok yardım ettik. Eminim o da bize yardım eder. Bence Ürdün Hükümdarı da bunu yapar” diye ekledi. ABD lideri, bu tutumunun iki devletli tahlile inanmadığı manasına gelip gelmediği sorulduğunda ise Netanyahu ile bu mevzuyu görüşeceğini söyledi. Bu ortada İsrail Başbakanı Netanyahu da, dün akşam saatlerinde 4 Şubat’ta Beyaz Saray’a davet edildiğini duyurdu.
MISIR SAVAŞ SEBEBİ SAYIYOR
Trump’ın yorumları, 19 Ocak’ta yürürlüğe giren Gazze’de ateşkes ve rehine takası muahedesi kapsamında, Filistinlilerin 15 ay sonra birinci kere şeridin kuzeyindeki meskenlerine dönmeye başlamasını takip ediyor. Hem Mısır hem de Ürdün, ABD Başkanı’nın sürgün fikrine güçlü bir biçimde karşı çıkıyor. Mısır Temsilciler Meclisi Başkanı Hanfi el-Cebeli, bu tıp tekliflerin “sadece Filistinliler için değil, birebir vakitte bölgesel güvenlik ve istikrar için de önemli bir tehdit” oluşturduğunu söyledi. Mısır, Gazze’de savaşın başlamasından kısa mühlet sonra benzeri planları lisana getiren İsrail’e sert reaksiyon göstermiş; Sisi “Böyle bir atılımın Kahire ve Tel Aviv ortasında 1979’da imzalanan barış mutabakatının ihlali manasına geleceğini” söylemişti. Mısırlı yetkililer ayrıyeten Trump’ın Sisi ile pazar günü görüştüğü argümanlarını doğrulamadı. Öte yandan İsrail medyasında “Washington’la 100 bin Filistinliyi alma konusunda görüştüğü” sav edilen Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, haberleri “Uzun vakittir bu kadar uydurma bir şey duymamıştım” diyerek yalanladı.
‘ETNİK TEMİZLİK’ DEMEK
Gazze’de yine Yahudi yerleşimleri kurulmasını isteyen çok sağcı İsrailli siyasetçiler ise Trump’ın teklifini güçlü bir halde destekliyor. Netanyahu’nun koalisyon ortaklarından Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, “ABD başkanının fikrini uygulanabilir bir siyasete dönüştürmek için çalıştığını” açıkladı. İsrail medyasına konuşan hükümet kaynaklarına nazaran ise Trump, ateşkes mutabakatını kabul ettiği için çok sağcı müttefiklerinin reaksiyonunu çeken Netanyahu’ya yardım etmek için bu açıklamaları yapıyor olabilir.
İnsan hakları kuruluşları ve siyasi analistler, Trump’ın teklifinin ‘etnik temizlik’ manasına geldiğini; tıpkı vakitte ABD ile başka Arap ülkeleri ortasındaki münasebetleri sınayabileceğini belirtiyor. Gazzelileri topraklarından sürme fikri ayrıyeten Suudi Arabistan-İsrail münasebetlerinin normalleşmesini isteyen ABD Başkanı Trump’ın bu yöndeki planlarıyla da aksi düşüyor.
İRAN: İSRAİLLİLER GRÖNLAND’A GİTSİN
İRAN Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD Lideri Trump’ın Filistinlileri Gazze’den çıkarma fikrine karşı teklifle karşılık verdi. İngiliz Sky News kanalına konuşan Arakçi, Trump’ın Grönland açıklamalarına atıfla “Başka bir teklifim var. Filistinlileri çıkaracaklarına İsraillileri çıkarmayı denesinler, onları Grönland’a falan götürsünler. Böylelikle bir taşla iki kuş vururlar” dedi. Röportajında İsrail ve ABD’yi İran’a saldırmamaları istikametinde uyaran İranlı bakan, “Nükleer tesislerimize yapılacak her taarruza anında ve kararlı bir karşılık verilecektir. Ancak bu çılgın şeyi yapacaklarını sanmıyorum. Tüm bölgeyi çok berbat bir felakete sürükler” sözlerini kullandı. Trump geçen hafta İsrail, İran’ın nükleer tesislerine saldırırsa dayanak olup olmayacağı istikametindeki soruya, “Bu kadar ileri bir adım atılmadan bahis halledilebilirse hoş olur” karşılığını vermişti.