Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu birinci kere bugün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında toplanıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, son yıllarda Türkiye’de evlilik oranları ve doğurganlık suratının azalmasının akabinde, ailenin güçlendirilmesi ve korunması için harekete geçti. Şura, her 6 ayda bir toplanacak ve Türkiye’nin nüfus siyasetlerini oluşturacak. Pekala, Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu nedir, misyonları neler?

NÜFUS POLİTİKALARI YÜKSEK KURULU NEDİR, VAZİFELERİ NELER?

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın, ailenin korunması, güçlendirilmesi ve toplumsal refahının artırılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu” teklifinin akabinde, 24 Aralık 2024’te Bakanlık bünyesinde şura oluşturuldu. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde kurulan Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında, Nüfus ve Demografik Değişimler, Nüfus Siyasetleri ile Aile ve Gençlik Fonu mevzu başlıklarıyla 9 Ocak’ta birinci kere toplanıyor.

Evlilik yaşının yükselmesi, nüfusun düşük olmasının en değerli sebeplerinden biri olarak görülüyor. Bakanlık, bireyleri evliliğe ve aile kurumuna teşvik etmek için Aile ve Gençlik Fonu’nu hayata geçirdi. Fon ile belirlenen pilot vilayetlerde, yeni evlenecek çiftlere 150 bin lira faizsiz kredi imkanı sunuluyor. Konseyde, bu dayanağın ülke geneline yaygınlaştırılması ve bayanların günlük yaşantı ile iş hayatını tıpkı anda sürdürme durumunda ikisi ortasında bir tercihe zorlanmaması için yeni çalışma modellerinin geliştirilmesi hususları ele alınacak. Cevdet Yılmaz başkanlığında belli aralıklarda toplanacak Şurada, Türkiye’nin nüfus siyasetleri yine gözden geçirilecek ve nüfus artışını hızlandırmak için yapılması gerekenler konuşulacak.

2023 yılında Türkiye’de 65 yaşını geçenleri sayısı 9 milyona yaklaşmıştı. 2018-2023 periyodunda yaşlı nüfusu yüzde 21,4 artarak 8 milyon 722 bin 806 oldu. 65 yaş üstünün genel nüfus içindeki oranı ise yüzde 10,2 olarak ölçüldü. Araştırmalar yaşlı nüfus oranının 2060 yılında yüzde 22,6 olacağını, 2080’de ise Türkiye’de yaşayan her 4 şahıstan 1’inin 65 yaş üstü olacağını gösteriyor.

Yaşlıların oranı artarken, doğum oranları da düşüyor. Bu nedenle Türkiye’nin nüfus artış suratı, 1960’ta yüzde 2,4 iken 2010’da yüzde 1,4’e düşmüştü. 2022’de ise yüzde 1’in altına düştü ve 0,7 olarak gerçekleşti. 2023 sonunda ise nüfus artış suratı yüzde 0,11 ölçüldü. Fakat yüzde 1-3 ortası sağlıklı bir nüfus artış suratı olarak kabul ediliyor.

Kurul, her 6 ayda bir toplanacak ve Türkiye’nin nüfus siyasetlerini oluşturacak. Yürürlükteki siyasetlerle ilgili gözden geçirmeleri yapacak. Bu mevzuda gerekli gördüğü uzmanları, sivil toplum temsilcilerini, bilim insanlarını dinleyecek.

Çalışma kümeleri oluşturacak, demografik yapıda meydana gelen değişimleri inceleyip bilhassa doğurganlık oranındaki azalma ve sebepleri üzerine kapsamlı çalışmalar yürütecek. Doğurganlık oranının sağlıklı bir seyide tutulması için alınması gereken tedbirleri belirleyecek.

Kurulun çalışmalarıyla ailelerin çok fazla çocuk yapması değil, sağlıklı bir doğum oranı hedefleniyor. Son yıllarda bayanlara verilen doğum müsaadeleri, süt müsaadelerinin artırılması üzere olumlu ayrımcılıklar yürürlüğe girmişti. Bunlara ek olarak dar gelirli olup çocuk sahibi olmak isteyenlere bakım ve eğitim konusunda yardım da veriliyor.

Nüfusun yaşlanması ve doğum oranlarını düşmesi, işgücü bulmayı zorlaştırıyor, sıhhat sistemi ve toplumsal güvenlik sisteminin yükünü artırıyor. Uzun vadede ise ülkenin varlık sorunu haline gelebiliyor. Bu nedenle ABD, Çin, Rusya, Singapur, Japonya, Fransa, Kanada, Finlandiya üzere bir çok ülkede, nüfus artışını teşvik eden siyasetler uygulanıyor.