Cemre düşme tarihleri 2025 Şubat ayının sonlarına ilerlerken soğuk havalarla birlikte sorgulanıyor. Birinci cemre düştükten sonra ikinci ve üçünü cemrelerin akabinde havalar ısınacak. Anadolu’da yaygın olan halk takvimine nazaran yıl “Kasım” ve “Hızır” günleri” yani kış ve yaz olarak ikiye ayrılıyor. Cemrelerin düşmesi de Kasım Günlerinden Hızır Günlerine, bir diğer sözle kıştan bahara geçisin sembolü olarak görülüyor. İnanışa nazaran birinci cemre havaya, ikinci cemre suya ve üçüncü cemre de toprağa düşüyor. 3 cemrenin düşmesinin akabinde da havaların ısındığına inanılıyor. Pekala 1. cemre (ilk cemre) ne vakit düşecek? Cemreler havaya, suya, toprağa hangi tarihte, kaç gün ortayla düşüyor? İşte cemre düşme tarihleri 2025…
CEMRE NE VAKİT DÜŞER 2025?
Halk takvimine nazaran, Kasım Günlerinin 100. günü yani miladi takvimde 15 Şubat geldiğinde artık kış kararını kaybetmeye başlar. Bunu halk ‘Geldik yüze, çıktık düze’ halinde tabir eder. Halk takvimine ve inanışına nazaran bu tarihten 5 gün sonra cemreler düşmeye başlar.
İLK CEMRE HAVAYA DÜŞTÜ MÜ, AYIN KAÇINDA DÜŞECEK?
Havaların ısınmasını temsil eden ve bahar bayramı nevruzun da yaklaştığının göstergesi olan cemre birinci 19-20 Şubat’ta havaya düşecek.
CEMRE DÜŞME TARİHLERİ, ARALIĞI VE SIRASI
1. cemre havaya 19-20 Şubat’ta,
2. cemre suya 26-27 Şubat’ta,
3. cemre toprağa 5-6 Mart’ta düşecek.
CEMRE NE DEMEK, NE MANAYA GELİYOR?
Kor, yanmış kömür modülü, kıvılcım, yükselen ateş, köz üzere manaları olan cemrenin, soğuk kış günlerinin akabinde havayı, suyu ve toprağı ısıttığına inanılıyor.
“Cemre düşmesi” ayrıyeten hayvancılıkla uğraşanlar için soğuk nedeniyle dışarı çıkaramadıkları hayvanların otlaklara kavuşma vaktinin yaklaştığını, tarımla uğraşanlar için de toprağın işlenme devrine gelindiğini tabir ediyor.
CEMRE VAKTİ RİTÜELLERİ
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Türk Halk Bilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Abdulkadir Emeksiz, cemrenin çiftçilerin ziraî faaliyetlerinde kıymetli yer tuttuğunu vurguladı. Isınmayan toprağa atılan tohum yeşermeyeceğinden, çiftçilerin tohum ekmek ya da bağ sürmek üzere işlere başlamak için cemrenin düşmesini beklediklerini belirten Emeksiz, cemrenin düştüğü tarihlere ait kimi ritüelleri de şöyle anlattı:
“Rize halkı cemre düştüğü vakit çocuklarına çarık giydirmezdi. Ege Bölgesi’nde koç ve teke katımı, üçüncü cemrenin düşüşü hesaplanarak yapılırdı. Yeni doğan yavruların çok soğuktan etkilenip ölmemeleri için koyun ve keçilerin doğurma vakti üçüncü cemrenin düşüşüne denk gelecek halde yapılırdı.
Orta Rodop bölgesindeki Türk köylerinde yaşayan yaşlılar ortasında cemreyle ilgili birtakım inanış ve uygulamalar hala varlığını korumaktadır. Buradaki halk; kışın ve karın ‘kendini unutan tembel bir nesne’ olduğuna inanmaktadır.
Eskiden ailedeki en yaşlı bayan cemrenin düştüğü gün ateşteki külleri bir kaba doldurup avludaki karın üzerine daire biçiminde serpermiş. Daha sonra beşerler, cemrenin düştüğü gün karla buzla kaplı yollara kül, kum ve çakıl dökmek yerine ot, çöp, çiçek kırıntıları serpmeye başlamışlardır. Bu uygulamaları yapanlar Toprak Ana’ya ‘Ağaçlar, otlar ve çiçekler sana dönüş için hazır’ dediklerini belirtirler.”