HMPV yeni bir tehdit mi? Dünyada yeni bir salgın kapıda mı?
HMPV’nin bilhassa bağışıklığı zayıf bireylerde önemli hastalıklara yol açabilen bir virüs olduğuna dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, dünyada yeni bir salgın kaygısına yol açan HMPV virüsü hakkında bilgi verdi.
HMPV, başka teneffüs yolu enfeksiyonları ile karıştırılabilir
HMPV (İnsan Metapnömovirüsü) yeni bir virüs değil ve aslında 2001 yılında keşfedildi. Son vakitlerde artan hadiseler nedeniyle bir kaygı kaynağı olsa da, yeni bir salgın olarak değerlendirilmiyor.
Bu virüs, her yaşta görülebiliyor ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde önemli sıhhat meselelerine yol açabiliyor. Bilhassa kış ve ilkbahar aylarında daha sık rastlanan HMPV, grip ve öteki teneffüs yolu enfeksiyonları ile karıştırılabilen belirtiler gösterir. HMPV enfeksiyonu çoklukla hafif seyreder ve soğuk algınlığı yahut grip gibisi belirtilere neden olur.
HMPV, önemli teneffüs yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir
En sık görülen belirtiler, burun akıntısı yahut tıkanıklığı, öksürük, boğaz ağrısı, ateş halsizlik kas ağrıları ve baş ağrısıdır. Birtakım durumlarda HMPV, bronşit, zatürre, larenjit, astım alevlenmeleri üzere daha önemli teneffüs yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir.
HMPV’nin öbür teneffüs yolu virüslerinden farkı
Virüs, Respiratuvar Sinsityal Virüs (RSV) ile genetik olarak yakından bağlıdır ve her iki virüs de bronşiolit ve zatürre üzere önemli durumlara yol açar. Moleküler teşhis testlerinin daha yaygın kullanımı, HMPV’nin üst ve alt teneffüs yolu enfeksiyonunun değerli bir nedeni olarak tanımlanması farkındalığını artırmıştır.
COVID-19 sonrası teneffüs yolu enfeksiyonlarında artış yaşandı
COVID-19 pandemisi sonrasında teneffüs yolu ile bulaşan virüs enfeksiyonlarında bir artış yaşandı. Lakin bu artışın pandemi ile direkt ilintili olmayıp, şahıstan bireye bulaşmayı önleyen maske, aralık, şahsî hijyen üzere tedbirlerin gevşetilmesiyle bağlı olduğu düşünülmektedir.
HMPV için spesifik bir tedavi bulunmuyor
HMPV tanısı çoklukla klinik belirtiler ve laboratuvar testleri ile konuyor. Teneffüs yolu patojenlerinin belirlenmesi için örnekler toplanır ve HMPV enfeksiyonu çoklukla nükleik asit amplifikasyon testi (NAAT) ile viral genomun direkt tespiti yahut immünofloresan ya da enzim immünoassay kullanılarak teneffüs salgılarında viral antijenlerin tespitiyle doğrulanır.
Ayrıca tedavi belirtilere yönelik ve destekleyicidir, şu anda HMPV için spesifik bir antiviral tedavi yahut aşı bulunmuyor.
Bağışıklığı zayıf bireyler dikkatli olmalı
HMPV de öteki teneffüs yolu enfeksiyonları üzere damlacık yoluyla bulaşıyor. HMPV bilhassa kalabalık ortamlarda süratle yayılır. HMPV enfeksiyonu riskini azaltmak için el hijyenine dikkat edilmesi, hasta bireylerden uzak durulması ve kapalı alanların sistemli olarak havalandırılması değerlidir.
Bağışıklığı zayıf bireylerin, hastalığın erken belirtilerini fark ettiğinde kesinlikle doktora başvurmaları gerekiyor.
HMPV ve öteki teneffüs yolu virüslerinin yayılmasını önlemek için eller sık sık sabun ve suyla en az 20 saniye yıkanmalı. Yıkanmamış ellerle gözlere, buruna yahut ağza dokunulmamalı. Hasta olan bireylerle yakın temastan kaçınılmalı. Öksürürken ve hapşırırken ağız ve burun kapatılmalı. Hasta olan kişi meskende kalmalı. Kapı kolları, oyuncaklar üzere kontamine yüzeyler temizlenmeli. Ayrıyeten kalabalık yahut havalandırması yetersiz alanlarda maske takılmalı ve risk kümesindeki şahıslara uzman tavsiyelerine nazaran önerilen aşılar yaptırılmalı.
