ABD’de bulunan Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nde yapılan yeni bir araştırma, obezite, yüksek tansiyon, diyabet ve sigara kullanımı üzere bilinen risk faktörlerinin yanı sıra, kas kütlesi kaybı (sarkopeni) ile demans riski ortasında kıymetli bir ilişki olduğunu ortaya koydu.
Araştırma, yaklaşık 7 milyon Amerikalıyı etkileyen bilişsel fonksiyon kaybı olan demansın, bu kas kaybıyla bağlı olabileceğini gösteriyor. Çalışmanın ortak müellifi, nöroloji profesörü Marilyn Albert, “Diğer bilinen risk faktörleri göz önüne alındığında, daha küçük iskelet kaslarına sahip yaşlı yetişkinlerin bunama geliştirme mümkünlüğünün yaklaşık yüzde 60 daha fazla olduğunu bulduk” dedi.
SARKOPENİ DÜNYA GENELİNDEKİ NÜFUSUN YÜZDE 10 İLA 16’SINI ETKİLİYOR
İskelet kasları, beden yükümüzün yaklaşık üçte birini oluşturuyor ve yaşlanma sürecinde kas kütlesinin kaybı doğal bir durum olarak biliniyor. 30 yaşından itibaren, beşerler ekseriyetle her 10 yılda kas kütlelerinin yüzde 3 ila yüzde 5’ini kaybetmeye başlıyor. Bu durum, sarkopeninin dünya genelindeki yaşlı nüfusun yüzde 10 ila 16’sını etkilediği varsayımıyla birleşiyor.
Sarkopeninin bilişsel gerilemeyle teması tam olarak açıklanamasa da araştırmacılar bunun miyokinler ismi verilen küçük proteinlerden kaynaklanabileceğini düşünüyor. İskelet kasları, beyni direkt etkileyen bu miyokinleri üretiyor ve salgılıyor.
Daha az kas kütlesi, daha az miyokin salınımına yol açıyor. Ayrıyeten, sarkopenisi olan bireyler çoklukla daha az antrenman yapıyor ve toplumsal aktivitelere katılmıyor, bu da demans için iki büyük risk faktörü olarak öne çıkıyor.
ARAŞTIRMA GRUBU ÇENEDEKİ KASA ODAKLANDI
Araştırma grubu, başın yan tarafındaki temporalis kasına odaklandı. Bu büyük, yelpaze formundaki kas, çiğneme sırasında ağzı kapatmak için kullanılıyor. Araştırmacılar, temporalis kasının kalınlığı ve büyüklüğü üzere özelliklerinin bedendeki kas kütlesi hakkında bilgi verebileceğini belirtiyor. Demans hastası olmayan 621 yaşlının beyin manzaraları incelenerek, ne kadar kas kaybı yaşadıkları belirlendi.
Katılımcılar yaklaşık altı yıl boyunca takip edildi; bu mühlet zarfında demans teşhisi konulup konulmadığı yahut beyin ya da bilişsel değişiklikler yaşanıp yaşanmadığı tespit edildi.
Katılımcıların birçoklarının daha küçük temporalis kasları vardı ve bu durum, daha yüksek demans riski ile ilişkilendirildi. Ayrıyeten, daha büyük temporalis kasına sahip olanların bilişsel test puanlarında ve beyin boyutlarında daha fazla düşüş gözlemlendi.
Johns Hopkins araştırmacıları, bu ay Kuzey Amerika Radyoloji Derneği toplantısında çalışmalarını sundu. Yaşlı bir bireyin rastgele bir nedenle beyin taraması yaptırdığında, bu görüntülemenin kas değişiklikleri açısından kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladılar.
Erken teşhis, sandalye idmanları, direnç eğitimi ve beslenme rehberliği üzere fizikî aktiviteyi içeren tedavi seçeneklerine katkı sağlayabilir. Kas oluşturmak için daha fazla protein almak da yararlı olabilir.
Çalışmanın bir öteki muharriri olan radyoloji profesörü Dr. Shadpour Demehri, “Bu müdahaleler, kas kaybını önlemeye yahut yavaşlatmaya ve sonrasında bilişsel gerileme ile bunama riskini azaltmaya yardımcı olabilir” dedi. Bu bulgular, demans riskini azaltmak ve genel sıhhati uygunlaştırmak için fizikî aktivitenin değerini bir sefer daha gözler önüne seriyor.
New York Post’un ‘This sign in your jaw could mean a 60% higher chance of developing dementia’ başlıklı haberinden derlenmiştir.