Kolorektal kanser son periyotta gündemden düşmüyor. Geçmişte yaşlı hastalığı diye bilinen, şimdilerde ise 50 yaş altında süratle yaygınlaşan bu hastalık, ölümcül sonuçlara bile yol açabiliyor. Geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir araştırma, kolorektal kanser riskini azaltmanın epeyce kolay bir yolu olduğunu ortaya koydu.

Bilim dergisi Nature Communications’da yayımlanan araştırma kapsamında, bayanlarda 1 su bardağı sütte bulunan ölçüde kalsiyum tüketiminin, kolorektal kanser riskini azaltabileceği görüldü.

Üstelik süt eserleri üzere hayvansal besinlerin yanı sıra bitkisel besinlerden alınan kalsiyumun da birebir etkiyi yaptığı tespit edildi. Bu nedenle araştırmacılar riski azaltan şeyin sütün kendisi değil içerdiği kalsiyum olduğu sonucuna vardı.

Oxford Üniversitesi’nde gerçekleştirilen araştırmada, yaş ortalaması 59 olan 542.000’den fazla bayanın 16 yıla yayılmış beslenme ve sıhhat bilgileri kıymetlendirilerek, 97 başka besinin kolorektal kanser riski üzerindeki tesirleri ölçüldü. Bunun sonucunda günlük ekstra 300 miligram kalsiyum tüketmenin, kolorektal kanser riskini yüzde 17 azalttığı tespit edildi.

Kalsiyum bedenin iskelet sisteminin sağlıklı, kemiklerin güçlü olması için gerekli bir mineral olarak biliniyor. Lakin araştırmaya nazaran kalsiyum, kolorektal kanser karşısında hami bir tesire de sahip zira kalınbağırsaktaki safra asitlerine ve özgür yağ asitlerine bağlanarak, kansere yol açıcı tesirlerini azaltmaya yardımcı oluyor.

Kolorektal kanserler hem dünya genelinde hem de Türkiye’de en yaygın görülen kanserler ortasında birinci sıralarda. Dünya çapında bir yıl içerisinde yaklaşık 2 milyon yeni kolorektal kanser olayı ile yaklaşık 1 milyon kolorektal kanser kaynaklı vefat hadisesi kaydediliyor. Türkiye Birleşik Data Tabanına nazaran, kolorektal kanser çeşitleri ülkemizde hem erkeklerde hem de bayanlarda üçüncü sırada yer alıyor.

Dünya genelinde yüklü olarak 50 yaş üstünde görülen hastalığın teşhis oranları 1980’lerin ortalarından bu yana düşüşte. Lakin 55 yaş altındaki hadiselerin 1990’ların ortalarından itibaren yıllık yüzde 1-2 artık göstermesi kaygılara neden oluyor.

Kolorektal kanser riskiyle beslenme ortasındaki irtibat geçmişte yapılan pek çok araştırmayla ortaya koyuldu. Uzmanlar kolorektal kanser riskini azaltmak için çok işlenmiş besinlerin ve kırmızı etin tüketimini azaltmayı, bol ölçüde zerzevat, meyve ve tam tahıllı besinler tüketmeyi tavsiye ediyor. Lakin yeni bulgular, daha maksatlı bir beslenme rehberinin oluşturulabileceğine işaret ediyor.

Oxford Üniversitesi’ndeki araştırma gözleme dayalı olarak gerçekleştirildi. Bu da araştırmacıların iştirakçilerin beslenme alışkanlıklarına hiçbir formda müdahale etmedikleri manasına geliyor. Öte yandan kalsiyum alımıyla kanser riski ortasındaki ilişkiyi teyit edecek daha fazla araştırmaya gereksinim olduğu da vurgulanıyor.

King’s College London’da beslenme ve diyetetik alanında çalışmalarını sürdüren Tom Sanders, Business Insider’a yaptığı açıklamada, “Sütün içindeki besin unsurlarının teker teker tesirlerini sütün kendisinin tesirinden ayırmak zor” dedi.

İngiltere’de bulunan bir vakıf olan Bowel Cancer’da araştırma yöneticisi olarak misyon yapan Lisa Wilde ise “Bağırsak kanserlerinin yaklaşık yarısının daha sağlıklı bir hayat biçimine sahip olmakla önlenebildiğini biliyoruz. Bu yeni araştırma da bilhassa süt eserlerine odaklanırken bunu doğruluyor” dedi.

Wilde, hayvansal sütleri tüketmeyenlerin de çokça kalsiyum alması ve kalınbağırsak kanseri riskini azaltması için yollar olduğunu söyledi. (Günlük tavsiye edilen kalsiyum ölçüsünün 1000 miligram civarında olduğunu da hatırlatalım.)

İşte kalsiyum zengini olduğuna şaşıracağınız 6 besin maddesi…

TOHUMLAR

Bazı tohumlar kalsiyum açısından hayli güçlü. Örneğin 1 yemek kaşığı susam 100 miligram, 1 yemek kaşığı haşhaş ise 127 miligram kalsiyum içeriyor. Günlük muhtaçlığın yaklaşık yüzde 10’unu karşılayan bu besinler birebir vakitte lif ve sağlıklı yağlar üzere besin unsurlarını de bol ölçüde içeriyor.

PEYNİR ALTI SUYU PROTEİNİ

Sporcuların destek olarak kullandığı peynir altı suyu tozları, kas gelişimine yardımcı olan protein içeriğinin yanı sıra kalsiyum açısından da epeyce güçlü. 30 gramlık bir ölçek peynir altı suyu tozu, günlük tavsiye edilen ölçünün yüzde 12’sine tekabül eden 160 miligram kalsiyum içeriyor.

YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER

Yeşil yapraklı sebzeler birçok besin unsuru açısından çok güçlü. Bunlardan biri de kalsiyum.

Örneğin 1 su bardağı pişmiş karalahana 268 miligram yani günlük muhtaçlığın yüzde 21’i kadar kalsiyum içeriyor. Kıvırcık lahananın 100 gramında da 250 miligram kalsiyum bulunuyor. 100 gram tam yağlı sütteki kalsiyumun 110 miligram olduğunu düşündüğümüzde bu ölçü epey yüksek.

Ispanak ve pazı da bol ölçüde kalsiyum içeriyor. Lakin bu sebzelerde tıpkı vakitte oksalat ismi verilen moleküller bulunuyor. Oksalatlar kalsiyuma bağlandığından bedenimizin bu minerali kullanmasına pürüz oluyor.

TOFU

Tofu her haliyle çok yeterli bir kalsiyum kaynağı. Buharda ya da kızartılarak pişirilmiş 120 gramlık bir porsiyon tofu, 200 miligram kalsiyum içeriyor. Soya fasulyesinin yaş hali olan edamame de kalsiyum zengini.

KONSERVE BALIK

Konserve balığın kalsiyum oranı taze balıktan daha yüksek zira pişirme sırasında yumuşamış ve yenebilir hale gelmiş kılçıklar içeriyor. Bilhassa konserve sardalye ve somon kalsiyum zengini. 60 gram yağda sardalye 240 miligram, 85 gram konserve somon ise günlük tavsiye edilen ölçünün yüzde 19’u kadar kalsiyum sağlıyor.

İNCİR

Kuru incir öteki tüm kuru meyvelerden daha fazla kalsiyuma sahip. Yalnızca iki kuru incir yemek 100 miligram yani günlük gereksinimimizin yüzde 10’u kadar kalsiyum almak demek. Bu lezzetli meyve birebir vakitte bol ölçüde lif, bakır, potasyum, manganez, magnezyum ve K vitamini içeriyor.