Son dakika… Riyad’da konuşulan 3 aşamalı plan: Trump Ukrayna’da seçim istiyor!
Dün Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da gerçekleştirilen ve 4 saatten uzun süren ABD-Rusya görüşmelerinde her iki tarafın da Ukrayna’da sonuncu bir barış muahedesine varılmadan evvel seçim yapılması konusunda anlaştığı ileri sürüldü.Söz konusu tez, Rusya’nın Ukrayna önderini vazifeden almak ve yerine Moskova’nın lehine barış şartlarını kabul edecek Putin yanlısı bir adayı vazifeye getirebileceği tasalarını gündeme getiriyor.
Trump da kelam konusu tezleri doğruladı ve Ukrayna’da yeni durumdan ötürü savaş maddelerinin geçerli olduğunu, uzun vakittir seçim yapılmadığını ancak halkın Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’den pek de mutlu olmadığını söyledi.Trump, “(Ukrayna’da) Seçim yapmayalı uzun vakit oldu. Bu Rusya ile ilgili bir şey değil. Bu niyet benden ve başka birçok ülkeden geliyor. Ukrayna’daki kentler sözün tam manasıyla Gazze’ye benziyor. Beşerler bundan bıktı. Beşerler bir şeylerin olduğunu görmek istiyor.” diye konuştu.
Trump, barış planının bir modülü olarak Avrupa barış gücü askerlerinin Ukrayna’da konuşlanması fikrine nasıl baktığı sorusuna, “Eğer bunu yapmak istiyorlarsa bu olağanüstü. Ben buna varım. Şayet bunu yapmak istiyorlarsa bu yeterli olur.” diye karşılık verdi.Trump, bir soru üzerine, Avrupa’daki ABD askerlerini geri çekme üzere bir niyetinin olmadığını söz etti.
3 BASAMAKLI PLAN
İngiliz Telegraph gazetesinin elde edindiği bilgilere nazaran dünkü toplantıda önerilen barış muahedesinin birinci kademesi, ateşkesi, akabinde sıkıyönetim altındaki savaş nedeniyle ertelenen Ukrayna’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerini içeriyor.Son etapta ise Kiev ve Moskova’nın seçim sonrasında çatışmayı sona erdirecek bir muahede imzalaması öngörülüyor.
Ukrayna’da geçtiğimiz sene yapılan anketler seçmenlerin Zelenski’ye olan takviyesinin yüzde 50’ye düştüğünü gösteriyor. Bu oran bir evvelki yıl yüzde 70’lerin üzerindeydi. Trump ise açıklamasında “Yani bunu söylemekten nefret ediyorum lakin, Ukrayna’daki başkana takviye oranı yüzde dörde düştü” sözlerini kullandı.
ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan’daki ABD-Rusya görüşmelerine Ukrayna’nın neden davet edilmediğiyle ilgili olarak, “Bugün duydum ki ‘biz davet edilmedik’ diyorlarmış. Üç yıldır oradasınız, üç yıl evvel bunu bitirmeliydiniz. Hiç başlamamalıydınız. Daha evvel bir mutabakat yapabilirdiniz. Ukrayna için o denli bir mutabakat yapabilirdim ki, onlara neredeyse tüm topraklarını verebilirdim. Fakat onlar bu halde yapmamayı tercih ettiler. Ve Lider Biden, bu bahiste ne kadar yanlış hareket ettiğine dair en ufak bir fikri bile yok. Çok makus ve üzücü.” dedi.
Suudi Arabistan’daki görüşmelerin düzgün başladığını ve sürecin âlâ gideceğini umduğunu kaydeden Trump, savaşta yüz binlerce askerin öldüğünü ve bunun artık sona ermesi gerektiğini söyledi.Savaşın nedeni konusunda Rusya ile ilgili net bir kıymetlendirme yapmayan Trump, zayıf liderlik gösterdikleri için hem Biden’ın hem de Zelenskiy’nin “hiç başlamaması gereken” bir savaşın kapısını araladığını savundu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa’nın Ukrayna’da barış müzakerelerinde masa dışı kalması tasasıyla dün gerçekleştirilen acil tepenin akabinde yeni bir tepe daha planlıyor. İsmi açıklanmayan diplomatik kaynaklar, Fransa, Ukrayna ve Avrupa’nın güvenliğinin tartışılacağı yeni toplantıya dünkü toplantıda bulunmayan Avrupa ülkelerinin ve NATO müttefiki Kanada’nın davet edildiğini belirtti. Kaynaklar, toplantıya Norveç, Kanada, Litvanya, Estonya, Letonya, Çekya, Yunanistan, Finlandiya, Romanya, İsveç ve Belçika’nın davet edildiğini aktararak, toplantıya görüntü konferans ile iştirak da sağlanacağını açıkladı
ABD’nin yardımları çekme ihtimaline karşılık Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, bir “Avrupa Ordusu” kurulması davetinde bulundu.Zelenski, 15 Şubat’ta yaptığı açıklamada, “Gerçekçi olalım. Artık Amerika’nın, Avrupa’yı tehdit eden bir hususta hayır deme ihtimalini göz arkası edemeyiz” dedi ve şöyle devam etti:”Çok sayıda lakin çok sayıda önder Avrupa’nın kendi askeri gücüne, bir Avrupa ordusuna muhtaçlığı olduğuna dair konuştu.”
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron uzun müddettir Avrupa’nın ABD’ye bağımlılığını azaltmak için kendi askeri gücünü oluşturmasını destekliyor. Lakin bu fikir, AB Dışişleri ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Şefi Kaja Kallas tarafından süratle reddedildi.Kent Üniversitesi’nden Memleketler arası Alakalar Profesörü Richard Whitman, BBC’ye yaptığı değerlendirmede Avrupa’daki NATO ülkelerinin Rusya üzere bir güce karşı savunma oluşturmaya yetecek kadar varlıklı olduğunu fakat asıl sorunun örgütlenme olduğunu söylüyor:”Avrupa’nın en büyük sorunu, tüm bu askeri ögeleri nasıl bir ortaya getireceği ve birbirleriyle nasıl senkronize edeceği. Örneğin, uydu sistemleri üzere ileri teknolojileri nasıl bağlayacakları büyük bir soru işareti.”
Surrey Üniversitesi Avrupa ve İngiltere Merkezi’nin Kurucu Yöneticisi Prof. Amelia Hadfield’a göre, ‘Avrupa Ordusu’nun Rusya üzere bir güce karşı kendini savunabilmesi “tamamen ihtimal dışı”.Farklı orduların birbirleriyle çalışma hünerlerine atıfta bulunan Hadfield, “Avrupa’nın, bilhassa NATO’nun, birlikte çalışabilme yeteneği hayli yüksek” diyor.”Ancak siz onlardan üç yıl kenarda kaldıktan sonra sıcak bir krize dalmalarını, hazır olmalarını ve donanımda, çalışanda ve birlikte çalışabilirlik bahislerinde bir eksiklik olmadan tesirli bir barış gücü oluşturabileceklerinden emin olmalarını istiyorsunuz.”
NATO’nun kuruluşundan bu yana, askeri operasyonları Avrupa Müttefik Yüksek Kumandanı (SACEUR) tarafından yönetildi ve koordine edildi. Bu vazifeye her vakit ABD’li bir subay atandı. Bu da onlara savaş vakti operasyonlarında geniş tecrübe kazandırdı.Avrupalı generallerin bu düzeyde bir uzmanlığa sahip olmadığını belirten Prof. Whitman, bu eksikliğin “Avrupa Ordusu” için büyük bir dezavantaj olacağını vurguluyor.
Canlı Anlatım Özeti
Trump Ukrayna’da seçim istiyor: İşte 3 kademeli planTrump’tan Zelenski’ye sert mesajFransa, Kanada ve öteki Avrupa ülkelerinin de katılacağı ikinci bir Ukrayna tepesi planlıyor‘Avrupa Ordusu’ kurulabilir mi?
