Grönland için 2 milyar dolar bütçe! Danimarka, Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın liderleri Trump’a karşı bir arada…

Kopenhag hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump’ın yarı özerk bir Danimarka toprağı olan Grönland’ı satın alma  teşebbüsleri sonrası bölgedeki askeri yeteneklerini artırmak için 14,6 milyar Danimarka kronu (2,05 milyar dolar) ayıracağını duyurdu.

Danimarka Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran yeni atak “bölgedeki egemenliği gözetleme ve sürdürme kabiliyetlerini geliştirmeyi” amaçlıyor.

Danimarka yatırım paketinin bir kesimi olarak, üç yeni Arktik donanma gemisini, geniş alanlarda gözetleme yapabilen iki uzun menzilli insansız hava aracını finanse edecek. Temel askeri eğitime daha fazla bütçe ayrılacak.

Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen güvenlik yatırım paketi ile ilgili yaptığı açıklamada “Arktika ve Kuzey Atlantik’te güvenlik ve savunmaya ait önemli zorluklar olduğu gerçeğiyle yüzleşmeliyiz. Bu nedenle bölgedeki varlığımızı güçlendirmeliyiz.” dedi.

IRKÇILIK VE AYRIMCILIKLA ÇABA İÇİN HAREKET PLANI

Danimarka merkezli “DR”ın haberine nazaran Kopenhag hükümeti, Grönlandlılara yönelik ırkçılık ve ayrımcılıkla gayret için de 3 yıl periyodik genişletilmiş aksiyon planı açıkladı. “Göz gerisi edilen Grönlandlı ayrımcılığını” ele almaya odaklanacak, 4 yılı kapsayan yeni aksiyon planına ait 35 milyon DKK (yaklaşık 4,9 milyon dolar) tahsis edildi.

PASAPORTLARDA ‘GRÖNLANDLI’ YAZILMASINA MÜSAADE VERİLECEK

Eylem planı çerçevesinde Grönlandlılara, öz kimlik hissinin pekiştirilmesi gayesiyle, pasaportlarında milliyetlerinin “Grönlandlı” olarak yazılmasına müsaade verilecek.

Grönlandlıların karşılaştığı ırkçılığa karşı, eğitim kurumlarıyla diyalog teşvik edilecek, çeviri hizmetleri güzelleştirilecek ve Grönlandlı öğrencilerin yatılı okul şartlarını güzelleştirmenin yolları bulunacak.

Danimarka Krallığı çatısı altında bulunan Faroe Adaları’yla birlikte iki otonom bölgeden biri olan Grönland, bağlı bulunduğu Danimarka’ya 2 bin 900 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

Danimarka Göç ve Entegrasyon Bakanı Kaare Dybvad Bek, Danimarka-Grönland ortasındaki özel alakayı vurgulayarak, “Danimarka’daki Grönlandlılara yönelik ırkçılık ve ayrımcılık başka bir sorun” tabirini kullandı.

Grönland’daki “Inuit Ataqatigiit” partisinden milletvekili Aaja Chemnitz ise memnuniyetle karşıladığı planı, ırkçılıkla çaba için “önemli bir araç” olarak nitelendirdi.

DİKKAT ÇEKEN AKŞAM YEMEĞİ

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen geçtiğimiz günlerde Norveç, İsveç, Finlandiya önderlerini meskeninde akşam yemeğinde ağırladı.

Frederiksen akşam yemeğinde çekilen bir kareyi toplumsal medya hesabından “Bu akşam Finlandiya, Norveç ve İsveç’ten Kuzey ülkelerinden meslektaşlarımı kendi konutumda akşam yemeğine ağırlıyorum. Daha evvel Başbakanlık’ta bir toplantı gerçekleştirmiştik. Kuzey ülkeleri olarak her vakit birlikte durduk. İçinde bulunduğumuz yeni ve daha öngörülemez gerçeklikte, güçlü ve yakın ittifaklar ile dostlukların değeri daha da artmış durumda. Şunu unutmamalıyız ki Danimarka yalnız değil” notu ile paylaştı.

Dikkat çeken akşam yemeği Avrupa medyasının öne çıkan gündem unsurlarından biri oldu. Danimarka medyası başkanların gayri resmi akşam yemeğinde global ve bölgesel gelişmeleri ele aldığını fakat ‘odadaki fil’in mutlaka Grönland olduğunu yazdı.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store

ASKERİ GÜÇ SEÇENEĞİ GÖZARDI EDİLMİYOR

Güvenlik yatırım paketinin ve ırkçılıkla gayret eylem planının, ABD Başkanı Donald Trump’ın adayı satın alma tartışması dahil, Grönland’ın memleketler arası alanda giderek daha fazla ilgi gördüğü bir vakitte gelmesi açıklanması dikkati çekti.

Trump, 23 Aralık 2024’te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland’ın ülkesinin denetiminde bulunması gerektiğine ait telaffuzunu yineleyerek, Ada’nın mülkiyeti ve denetimine sahip olmanın “mutlak zorunluluk” olduğunu savunmuştu.

Trump’ın bu sözleri, Grönlandlı yetkilileri başta olmak üzere birçok kesitin yansısını çekmişti. Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, “Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun müddettir devam eden özgürlük çabamızı kaybetmeyeceğiz.” sözlerini kullanmıştı.

Trump, Ocak ayının başında yaptığı bir açıklamada bölgeyi ele geçirme isteğini gerçekleştirmek için askeri ya da ekonomik güç kullanma seçeneğini dışlayıp dışlamayacağı sorulduğunda ‘Bunu yapabilirim’ demişti.

BAŞBAKAN İLE 45 DAKİKALIK GERGİN GÖRÜŞME

Financial Times gazetesi geçtiğimiz hafta yayınladığı bir haberde, ABD başkanı Donald Trump’ın Danimarka başbakanı Mette Frederiksen ile 45 dakikalık gergin bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini ve Trump’ın bu görüşmede Grönland’ı alma konusunda ‘agresif ve çatışmacı bir tavır’ izlediğini öne sürmüştü.

İddialara nazaran Trump Danimarka’yı amaçlı gümrük vergileri üzere özel tedbirlerle tehdit ederken, Danimarka da artık ‘kriz moduna’ geçti.