Ateşkes tamam! Gazze’de 466 gündür süren acı bitiyor

Gazze’de 466 gündür süren insanlık dramı dün İsrail ve Hamas ortasında varılan ateşkes mutabakatıyla son buldu. ABD, Katar ve Mısır’ın arabulucuğunda yürütülen eforlar sonucunda 19 Ocak’ta ateşkesin başlayacağı duyuruldu.

İLK TRUMP DUYURDU

Ateşkes mutabakatına dair birinci açıklama ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’tan geldi. Ardından Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani kameraların karşısına geçerek, “İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkes ve esir takası konusunda mutabakata varıldığını” açıkladı.

BIDEN ‘BEN YAPTIM’ DEDİ

İlerleyen dakikalarda ABD Başkanı Joe Biden Beyaz Saray’da Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile kameraların karşısına geçerek muahedenin sağlandığını belirterek ayrıntıları duyurdu.

TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR

Hamas, ateşkes mutabakatını, İsrail ile yaşanan çatışmada bir dönüm noktası olarak nitelendirdi. Hamas yaptığı açıklamada, Gazze’de Filistin haklarını ve mazlumları destekleyerek onurlu tavır sergileyen Türkiye, Güney Afrika, Cezayir, Rusya, Çin ve tüm ülkelere teşekkürlerimizi sunuyoruz” açıklamasında bulunurken, Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail ve Hamas ortasında sağlanan muahedeyi memnuniyetle karşıladığını belirtti. Avrupa Birliği (AB), Gazze’de İsrail ile Hamas ortasında sağlanan ateşkesi “memnuniyetle karşıladığını” bildirdi.

TÜRKİYE’DEN TEBRİK MESAJI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Filistin Direniş Hareketi Hamas ile İsrail ortasındaki ateşkes görüşmelerinin mutabakatla sonuçlanmasını memnuniyetle karşılıyoruz” açıklamasında bulundu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hamas yetkilileriyle telefon görüşmesinde Gazze’deki ateşkesin güzel olmasını dileyerek, Türkiye’nin Filistin’e takviyesinin süreceğini belirtti.

İSRAİL BUGÜN ONAYLAYACAK

İsrail ordu radyosunun haberine nazaran, İsrail daraltılmış güvenlik kabinesinin bu sabah mahallî saatle 11’de ateşkes ve esir takası muahedesini oylamak üzere toplanacağı bildirildi. Güvenlik kabinesi toplantısının akabinde ateşkes ve esir takası mutabakatının hükümet onayına sunulacağı belirtildi. İsrail’de yayın yapan Maariv gazetesi ise İsrailli bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, “Ateşkes muahedesi güvenlik kabinesi, kabine ve hükümette çoğunluğa sahip” tabirlerine yer verdi. İsrail Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un taraflar ortasında esir takasını gerçekleştirecek Milletlerarası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric Egger ile görüştüğü bildirildi. Açıklamaya nazaran, Herzog, esir takası mutabakatı hazırlıkları kapsamında İsrail’i ziyaret eden Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Spoljaric ve heyetiyle bir ortaya geldi. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, İsrail ve Hamas ortasında Gazze Şeridi’nde varılan ateşkes muahedesinin akabinde açıklama yaptı. Herzog, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve müzakere takımının muahede konusundaki gayretlerini desteklediğini belirterek, hükümete ateşkes muahedesini onaylama davetinden bulundu. İsraillileri konuta getirmek için mutabakatın onaylanması gerektiğini söyleyen Herzog, esirlerin konutlarına dönmesinden daha değerli bir şeyin olmadığını söz etti.

PAZARLIKLAR SÜRECEK
2’NCİ VE 3’ÜNCÜ ETAP SONRA GÖRÜŞÜLECEK

Hamas ile İsrail ortasındaki olası muahede her biri 42 gün olan 3 etaptan oluşuyor. “İnsani aşama” olarak da anılan 42 günlük birinci evre, İsrailli 33 esirin canlı yahut meyyit olarak teslim edilmesini içeriyor. Bu evrede İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde girdiği birçok bölgeden çekilecek. Taslağa nazaran, mutabakatın yürürlüğe girmesinin 7. gününde İsrailli esirlerin birinci kümesi salıverilecek. İsrailli her esir askere karşı 30’u müebbet mahpus cezasına çarptırılmış olmak üzere 50 Filistinli esir özgür kalacak. İsrail gözaltında tuttuğu 19 yaş altı Filistinlileri hür bırakacak.

* İsrail, Philadelphia Koridoru’ndan kademeli olarak çekilecek. m Hamas 33 rehineyi, İsrail 950-1650 ortasındaki Filistinli mahkumu hür bırakacak. m Ateşkes mutabakatı kapsamında İsrail askerleri, Refah Hudut Kapısı’ndan çekilecek.

* İkinci basamağın içerdiği mutabakatlar, birinci etabın 5. haftasından evvel belirlenmiş olacak. Mutabakatın üçüncü ve son basamağı ise Gazze Şeridi’nin yine imarını içerecek. m Muahedenin ikinci etabında İsrailli askerler, üçüncü evrede da ölmüş esirlerin cesetleri teslim edilecek.

ANLAŞMAYI TRUMP DUYURDU
DÜĞÜMÜ TRUMP’IN TEMSİLCİSİ ÇÖZDÜ

ATEŞKES mutabakatının ayrıntıları ve her iki taraf ortasında onaylandığı şimdi resmi olarak arabulucu Katar devleti tarafından duyurulmadan dakikalar önce ABD’nin seçilmiş başkanı Donal Trump, kendi toplumsal medya mecrası Truth Social’dan paylaştığı iletisinde “Orta Doğu’da esirler konusunda (Gazze’de ateşkes) muahede sağlandı. Kısa müddette özgür kalacaklar. Teşekkürler” tabirini kullandı. Trump, tıpkı hesabından daha sonra yaptığı yeni açıklamada, kelam konusu ateşkes mutabakatını, 5 Kasım 2024’teki başkanlık seçimlerini kazanmasına bağladı. “Bu epik ateşkes mutabakatı, sadece kasım ayında kazandığımız tarihi zaferin bir sonucu olarak gerçekleşebilirdi.” yorumunu yapan Trump, kendi idaresinin “barış arayışında” olduğunu ve bunu, tüm dünyaya göstereceklerini belirtti. Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’a ayrıyeten teşekkür eden Trump, “Gazze’nin bir daha teröristler için inançlı bir sığınak haline gelmemesi” için İsrail ve öbür müttefikleriyle yakın çalışmaya devam edeceklerini vurguladı. Trump, Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’a ayrıyeten teşekkür etti.

WITKOFF İKNA ETTİ

Katar’ın başşehri Doha’da müzakerelere katılan Witkoff’un, cumartesi günü Netanyahu ile görüşmek için Kudüs’e geçtiği ve Netanyahu’yu mutabakat için gerekli olan temel uzlaşmaları kabul etmeye ikna ettiği belirtiliyor.

BİDEN DETAYLARI AÇIKLADI

ABD Başkanı Joe Biden, anlaşmanın, kendisinin mayısta taslağını sunduğu teklifle neredeyse birebir olduğunu lisana getirerek, aylarca Katar ve Mısır ile birlikte ateşkes için çalıştıklarını söyledi. Biden, ateşkes mutabakatından memnuniyet duyduklarını kaydederek, “Filistin halkı adeta cehennemi yaşadı. Çok fazla temiz insan hayatını kaybetti, çok fazla topluluk bu süreçte yok oldu” dedi. İsrail-Hamas ateşkesinin gördüğü en sıkıntı mutabakatlardan biri olduğunu vurgulayan Biden, “Ateşkesin sağlandığını ilan edebilirim. İsrail ile Hamas ortasında esir mutabakatına varıldı. Gazze’deki çatışmalar duracak ve esirler meskenlerine dönebilecek” diye konuştu.

3 ETAPLI OLACAK

Ateşkes mutabakatının üç kademeli olacağını belirten Biden, birinci etabın 6 haftalık olduğunu kaydederek, “Bu kademe, tam ve kapsamlı bir ateşkesi, İsrail güçlerinin Gazze’nin ağır nüfuslu bölgelerinden çekilmesini ve Hamas tarafından tutulan bilhassa birtakım yaşlı, bayan ve yaralıların özgür bırakılmasını içeriyor” dedi.

GAZZELİLER MESKENE DÖNECEK

Biden, birinci etapta hür bırakılacak esirler ortasında ABD vatandaşlarının da bulunduğunu söz etti. Birinci evrede, buna karşılık, İsrail’in yüzlerce Filistinliyi hür bırakacağını, Gazze’ye önemli ölçüde insani yardım girişinin sağlanacağını ve Gazzelilerin konutlarına dönebileceğini belirtti. Altı haftalık birinci basamakta İsrail ile Hamas’ın Gazze’de kalıcı ateşkesi sağlayacak ikinci evreye geçişle ilgili müzakereler yapacağını ve kalan sağ esirleri takas edeceklerini hatırlatan Biden, müzakerelerin altı haftadan uzun sürmesi durumunda ateşkesin de o sürede uzatılacağını kaydetti.

Üçüncü etaba geçilmesi durumunda ise tarafların ellerinde kalan ve hayatta olmayan esirlerin cenazelerini teslim edeceğini ve Gazze’nin yine inşası sürecine ait adımların atılacağını söyledi.